İçindekiler

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), zihinsel bir bozukluk olarak bilinir ve genellikle dikkat, hiperaktivite ve dürtüsellikle ilişkilidir. Ancak, bu durumun sadece bu belirtilerle sınırlı olmadığını ve hafıza üzerinde de etkileri olduğunu biliyor muydunuz? Bu yazıda, DEHB'nin nasıl bir etki yarattığını, özellikle de hafıza üzerindeki etkilerini ve unutkanlıkla başa çıkmanın yollarını inceleyeceğiz.

DEHB Nedir?

Dikkat eksikliği belirtileri arasında odaklanma zorluğu, görevleri tamamlamada güçlük, dikkatsizlik, eşyaları kaybetme ve uzun süreli zihinsel odak gerektiren diğer aktivitelerde sorunlar bulunur. Hiperaktif belirtiler arasında ise sürekli hareket, fiziksel huzursuzluk, dürtü kontrolü zorluğu, aniden cevap verme veya konuşma yer alır. 

Çalışma Belleği Nedir?

Çalışma belleği, bellekte işlemlerin geçici olarak tutulduğu ve üzerlerinde değişikliklerin yapıldığı bellek bileşenidir.

DEHB ve Bellek Sorunları

Araştırmalara göre, DEHB'li çocukların %80 ila 85'i bilişsel görevlerle değerlendirildiğinde çalışma belleği sorunları yaşar. Bu zorlukların yetişkinlikte de devam ettiği düşünülmektedir. Araştırmalar, çalışma belleğindeki bozukluğun DEHB belirtileriyle uyumlu olduğunu göstermektedir. Çalışma belleğindeki zorluklar, dikkatsizlik, dürtüsellik ve hiperaktivite belirtileriyle ilişkilidir. Çalışma belleği sorunları, akademik başarı, organizasyon, duygu işleme ve sosyal ilişkiler gibi alanları etkileyebilir. 

Uzun Vadeli Bellek Sorunları

DEHB ile ilişkilendirilen bir diğer bellek sorunu da uzun vadeli bellektir. Araştırmalar, DEHB'li bireylerin uzun vadeli bellek konusunda da zorluk yaşayabileceğini göstermektedir. Bu zorlukların temelinde, bilgiyi düzensiz bir şekilde kodlama eğiliminde olmaları yatar. Bilgiyi düzensiz bir şekilde kodlamak, bilginin daha az kullanışlı olmasına veya uzun vadeli belleğe girmemesine neden olabilir.

DEHB ve Diğer Unutkanlık Nedenleri

DEHB'nin bilişsel belirtileri, zamanla ortaya çıkabilen diğer bellek kaybı nedenleriyle karışabilir. Özellikle 50 yaş üstü kişilerde, DEHB belirtileri ve hafıza kaybı belirtileri arasında benzerlikler olabilir. Ancak, bu iki durum arasında doğrudan bir nedensel ilişki kurulmamıştır. DEHB'nin Alzheimer ve diğer demans türleriyle ilişkili bir risk oluşturup oluşturmadığı konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

DEHB Unutkanlığı Yönetimi

1. İlaç Tedavisi

Uyarıcı ilaçlar, DEHB'nin birçok belirtisini iyileştirmede etkili olabilir ve bazı durumlarda çalışma belleği ve diğer bellek zorluklarını yönetmeye yardımcı olabilir.

2. Organizasyon Araçları

Fiziksel veya dijital takvimler, randevular ve görevler için alarm ve hatırlatıcılar, organizasyon uygulamaları ve listeler unutkanlıkla başa çıkmak için kullanışlı araçlardır.

3. Oyunlar

Hafıza ve sıralama oyunları, mevcut bellek becerilerini güçlendirmeye yardımcı olabilir.

4. Tekrar

Bilgi, rutinler ve hatırlanması gereken diğer şeyleri tekrar etmek, bellekte daha iyi "tutulmasına" yardımcı olabilir.

5. Nimonikler

Nimonikler, akrostişler, akronimler, hikayeler, görsel imgeler ve diğer hafıza destekleyici teknikleri içerebilir. Bu teknikler, özellikle uzun veya karmaşık bilgiyi hatırlamak için kullanışlı olabilir. Örneğin gökkuşağındaki renklerin hangi renkler olduğunu ve sırasını hafızanızda tutmak zorunda olduğunuzu düşünelim. Gökkuşağında 7 renk vardır ve bu renkler kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, çivit mavisi ve mor olarak sıralanır. “KuTu, SaYaMMaM.” cümlesi bize renkleri hatırlatacaktır.

Belleğinizi Geliştirmenin Yolları

Çalışma belleğini sürekli ve uzun vadeli olarak güvenilir bir şekilde geliştirmenin kesin bir yolu bulunmamakla birlikte, çalışma belleği ve "beyin egzersizi" üzerine odaklanan uygulamalar ve oyunlar bulunmaktadır. Ancak, bu konuda yetersiz kanıtlar bulunmaktadır ve bu uygulamaların genel etkililiği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Unutkanlığınızın sebebini anlamak önemlidir, çünkü doğru stratejilerle bu zorlukları yönetmek mümkündür. Eğer DEHB şüphesi taşıyorsanız, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek ve uygun tedavi planını belirlemek önemlidir. 

Bu bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemleriniz için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz. Doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!