İçindekiler

Ergenlik Dönemi, litaratürde 9-13 yaşları arasında başlayan ve genç yetişkinlik dönemine kadar devam eden, kişinin fiziksel ve duygusal değişim sürecine girdiği, cinsel, sosyal ve psikolojik açıdan olgunlaşmaya başladığı, bireysel özerkliğini kazandığı, sık sık duygusal dalgalanmaların yaşandığı hassas ve uzun soluklu bir dönemdir.

Çocuk-ebeveyn ilişkisi üzerine:

Ergenlik, ergendeki biyolojik, bilişsel ve sosyal değişimler nedeniyle ebeveynlerle ilişkinin çocukluk dönemindeki ilişkiden farklılaştığı bir dönemdir. Bu dönemde, başta okul başarısı, ev işleri, aile kurallarına uyma, anne-babaya karşı tavır ve davranışlar olmak üzere pek çok konuda, anne baba ile ergen arasında çatışma artmaktadır.

Çocukluk ve yetişkinlik arasında sıkışmış bu hassas dönemde, biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin de etkileriyle çocuklarda anne babaları zorlayan birçok davranış değişikliği görülmektedir. Bu değişimler ve zorlanmalar kimlik karmaşası yaşayan çocuğun kendini bulma yolunda çektiği sancıların bir dışavurumudur. Anne babalar da zamanında bu süreçten geçmiş olsalar bile her insanın gerek kişilik yapısından, gerek yetiştiği çevre ve büyüdüğü dönemin sosyoekonomik yapısının farklı olmasından olsun kendi çocuklarıyla iletişim kurmakta ve onları anlamakta oldukça zorlanmaktadırlar.

Çocuğumla sağlıklı bir iletişim kurabilmek için ne yapmalıyım ?

  • Özel alan ve mahremiyete saygı gösterin

Kişiliğin gelişiminin en riskli dönemi olan ergenlik döneminde çocuğun ileride sağlıklı bir yetişkin olabilmesi için onun da bir gün yetişkin olacağını hatırlayarak hem geçirdiği o an ki sürece hem de ileride dönüşeceği yetişkine şimdiden saygı duymamız son derece önemlidir. Buna örnek olarak odasının kapısını çalmadan girmemek, gizlice eşyalarını karıştırmamak gibi konulara dikkat edilmesi gerekir.

  • Sınırlar koyun

Çocuğa saygı duymak, her istediğini yapmak, onu ilgi bombardımanına tutmak ya da sizi anlaması için sürekli cezalandırmak, sevdiği şeylerden mahrum bırakmak çocukla aranızdaki sınırı belirlemez ve size saygı duymasını sağlamaz. Bu davranışlar çocuğunuzla aranızda kocaman kalın bir duvar örecektir. Sınır koymak; aile içerisinde herkesin kendi rolünü oynamasını sağlamak, birbirinizin kişisel alanlarına saygı duymak, karşılıklı olarak hoşlanmadığınız durumlar karşısında anlayış gösterebilmek, hatalı bir davranış karşısında cezalandırmak yerine geri çekilip hatasını anlamasını beklemek demektir. ‘Sen benim çocuğumsun, seni hala çok seviyorum ama şu davranışından dolayı beni kızdırdın’ diyebilmek... Ergenlik dönemindeki çatışmalar sürecin bir parçasıdır bu sebeple olabildiğince sabır gösterebilmek hem kendimizi hem de çocuğumuzu korumamızı sağlayacaktır.

  • Dinleyin

Çocuk uygunsuz bir davranışta bulunduğunda, sınırlarınızı test ettiğinde, bağırdığında ona aynı şekilde karşılık vererek güç savaşına girmek iki tarafa da bir şey kazandırmayacağı gibi duygusal olarak da birbirinizden uzaklaşmanıza neden olacaktır. ‘Sakinleştiğin zaman seni dinlemeye hazırım ama bu şekilde seni dinlemeyeceğim.’ demek çocuğa o evde onu dinleyen, benliğine saygı duyan birlerinin olduğunu fakat bu kişilerin sırf anne baba oldukları için yapmış olduğu uygunsuz davranışı kabul etmek zorunda olmadıklarını net olarak anlatacaktır. Unutmayın, ergenlerle oynadığınız bu güç oyununda kazanan asla siz olmazsınız. Çünkü ebeveyn olarak haklı da olsanız haksız da olsanız onları korumakla ve temel ihtiyaçlarının yanında duygusal ihtiyaçlarını da karşılamakla sorumlusunuz. 

  • Takdir edin ve sevgi gösterin

Bu dönemde çocukların ders başarıları, kimlik bunalımları, dış görünüşleriyle ilgili memnuniyetsizlikler sıklıkla görülür. Bu sebeple çocukların belki de en çok sevgiye,takdire ihtiyaç duydukları dönem ergenlik dönemidir. Duyguları hormonların etkisiyle ve psikolojik açıdan da sürekli değiştiği için anne babadan zaman zaman uzaklaşmalar olabilir. Bu durumda anne babanın panik yapmaması oldukça önemlidir.

  • Dürüst davranın

Baskı, kontrolün olduğu ve çocuğa sürekli yalan söylenen bir ortamda, önemli olaylarla ilgili ‘sen çocuksun, büyüklerin işine karışma’ gibi ifadelerle çocuğa yaklaştığımızda o çocuğun aynı davranışları rol model alarak kendi ebeveynlerine aynı tarifeyi uygulaması yani yalan söylemesi kaçınılmaz olur. Aile içinde yaşanılan problemler çocuğa tüm detaylarıyla anlatılmasa da çocuğun yaşına uygun bir şekilde konuyla ilgili bilgi verilmesi aradaki güven ilişkisini sağlamak için oldukça önemlidir. Ayrıca çocuk kafasındaki boşlukları felaket senaryolarıyla doldurarak kaygı ve korkuya kapılmak yerine ebeveynlerinden duruma ilişkin doğru bilgiyi aldığında kendini güvende hissedecektir.

Her ailede anne baba ve çocuklar arasında çatışmalar yaşanır. Önemli olan bu çatışmalara karşı bizim yaklaşımımızdır. Sorunlarımızı uygun bir iletişim diliyle ve zamanın iyileştirici gücüne güvenerek aşmamız mümkün. Fakat yaşanılan sorunların derinliği anne-babayı ve çocukları zaman zaman çıkmaza sokabilir. Bu durumda aile terapisi ve bireysel terapi almak hem kendimiz hem de ailemiz için sağlıklı bir seçim olacaktır. Kendimiz ve ailemiz için dileğimiz hep iyilik,sağlık olsun… 

Bu bilgiler, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!