İçindekiler
Duygu düzenleme, kişinin bir hedefe ulaşması için duygusal tepkileri gözleme, değerlendirme, denetleyebilme ve değiştirebilme yeteneğidir.
Kişinin rahatsız olduğu bir durumla karşılaştığında, hissettiği duyguyu rahatsız olmayacağı bir duruma getirmesidir. Bu şekilde duygular kontrol altına alınabilir ve kişi duyguları ile baş edebilir.
Duyguları deneyimlemek ve duygunun ifade edilmesi psikolojik sağlık açısından büyük öneme sahiptir.
Bir olay veya uyarıcıya yönelik hissedilen bütün reaksiyonlar kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Duygular öznel bir deneyime sahiptir. Kişinin duygusal reaksiyonlarının mevcut duruma uygun olmaması sonucunda psikolojik ve fizyolojik sağlık zarar görebilir.
Duygu düzenleme, hem olumlu hem de olumsuz duyguların düzenlenmesini sağlayan bir süreçtir. Kişiler olumlu ve olumsuz duygularını devam ettirmeyi, duygularındaki yoğunluğun artmasını ve azalmasını kontrol etmeyi duygu düzenleme ile sağlar.
Duygu Regülasyonu Ne İşe Yarar?
İnsanlar yaşamları boyunca birçok duygu değişimi yaşarlar. Bu duygu değişimi sürerken aynı zamanda gündelik yaşamın akışı da devam eder.
Kişiler duygu değişimleri yaşarken gündelik yaşamını da devam ettirmeye çalışırlar. Ancak bu duygu değişimlerini doğru ve etkin bir şekilde düzenlemek ilişkileri ve sosyal çevresi açısından büyük öneme sahiptir. Çünkü yaşadığımız süre boyunca duygularımızı içinde bulunduğumuz sosyal çevreden ve başka kişilerden ayrı düşünemeyiz. Duygu düzenleme becerisi sosyal ilişkilerimizi ve bulunduğumuz çevrenin atmosferini etkiler. Bu yüzden duygu düzenleme becerisi, günlük hayatımızdaki akışa yön veren bir etkiye sahiptir.
Duygu düzenleme becerisi gelişmemiş olan kişiler, hissettikleri duygulardan kaçınırlar. Bu kaçınma davranışının sonucunda ise kaygı, depresyon, dürtü kontrolü gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Duygu düzenleme bozuklukları bazı psikolojik rahatsızlıkların oluşmasında etkin rol oynar.
Duygu düzenleme becerisi bir duruma bağlı olarak kişisel hedeflerin uyumlu bir biçimde anlatılmasını kapsar. Kişilerin, yetişkin zamanlarında deneyimledikleri olumsuz duyguları ifade etmek için hakaret ya da fiziksel saldırı yapmak yerine konuşmaya çalışarak çözüm yolu üretmesi bu duruma örnek olarak verilebilir.
Kişilerin hedeflerine ulaşma istekleri duygu düzenleme becerisini kolaylaştırır. Yani kişiler tatmin edici bir sonuca ulaşacaklarını tahmin ederlerse duygu yönetimini sağlarlar.
Bu yüzden duygu düzenleme becerisi sadece duyguları yönetmek için olan stratejilerin değil kişisel hedefe ulaşma isteği nedeniyle kişilerin birbirleri ile olan iletişiminin de bir parçasıdır.
Kişiler hissettikleri olumlu ve olumsuz duyguları artırabilir, devam ettirebilir ya da azaltabilirler.
Duygu düzenleme ile ilgili başka kişilere yardım etmek, spor yapmak, sosyal destek aramak, bilişsel yeniden değerlendirme gibi birçok plan belirlenmiştir.
Bir olayın bireysel gelişimi desteklemesi açısından pozitif yorumlanmasını içeren olumlu müdahale şekli, negatif olaydan uzaklaşmak ve pozitif duygular uyandıran şeyleri düşünmeyi sağlayan olumlu odaklanma, olayın diğer olaylara kıyasla göreceliğini vurgulayan bakış açısını değiştirme, yaşanan duyguyu kabul etme ve olumsuz olayla başa çıkmak için gerekli süreci düşünmeyi sağlayan planlanmaya odaklanma gibi duygu düzenleme stratejilerinin kullanımı kişilerde depresyon ve kaygı gibi psikolojik rahatsızlıkların gelişmesini önleyici etkilere sahiptir.
Kişilerin günlük yaşamlarında kullandıkları bazı bilişsel duygu düzenleme becerileri vardır. Bu becerileri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Kendini suçlama,
- Başkalarını suçlama,
- Olumsuz durumlar ile ilgili tekrarlayan düşünceler (ruminasyon),
- Felaketleştirme,
- Bakış açısına sunma (durumu önemsizleştirme),
- Olumlu yeniden odaklanma (durumun sadece olumlu taraflarını düşünmek),
- Olumlu yeniden değerlendirme (durumu kişisel bir büyüme olarak olumlu bir deneyim olarak görme),
- Kabullenme ve planlama (olumsuz durumla nasıl başa çıkabileceğini düşünme),
Duyguları tamamen hissetmemeyi kontrol edemeyiz. Fakat duygulara karşı verdiğimiz tepkileri kontrol altına alabiliriz. Böylece kendimize, hissettiğimiz duygulara rağmen içinde bulunduğumuz zorlayıcı durum için çözüm alanı sağlamış oluruz.
Unutmamalıyız ki; duyguları yönetebilmek geliştirilebilen bir beceridir.
Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.
Bu bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.
Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platformu'nda sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!