Deliryum, aniden başlayan, kişinin kafasının karıştığı, net düşünme veya hatırlama yeteneğini yitirdiği bir zihinsel durumdur. Genellikle geçicidir ve tedavi edilebilir.

Deliryumun üç türü vardır:

  • Hipoaktif: Kişi pasif olup uykulu, yorgun veya depresif görünür.
  • Hiperaktif: Kişi huzursuz veya ajite görünür.
  • Karışık: Kişi hipoaktif ve hiperaktif arasında değişim gösterir.

Deliryuma ne sebep olur?

Deliryuma neden olabilecek birçok farklı problem vardır. Daha yaygın olan nedenler arasında şunlar bulunur:

  • İleri derecede kanser
  • Alkol veya uyuşturucu maddeler
  • Dehidrasyon ve elektrolit dengesizlikleri
  • Demans
  • Hastanede yatış, özellikle yoğun bakım alanında
  • Enfeksiyonlar; idrar yolu enfeksiyonları, pnömoni vb
  • İlaçlar
  • Metabolik bozukluklar
  • Organ yetmezliği, böbrek veya karaciğer yetmezliği gibi
  • Zehirlenme
  • Ciddi hastalıklar
  • Şiddetli ağrı
  • Uyku yoksunluğu
  • Ameliyatlar, anestezi
  • Yaşlılık

Deliryumun belirtileri nelerdir?

Deliryum belirtileri genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde aniden başlar. En yaygın belirtiler arasında şunlar bulunur:

  • Uyarılabilirlikte değişiklikler (genellikle sabahları daha uyanık olma, geceleri daha az olma)
  • Bilinç düzeyinde değişim
  • Bilinç bulanıklığı
  • Düzensiz düşünme, anlamsız konuşma
  • Uykusuzluk
  • Duygusal değişiklikler: öfke, ajitasyon, depresyon, irritabilite, aşırı heyecan
  • Halüsinasyonlar ve yanılsamalar
  • Hafıza sorunları, özellikle kısa süreli hafıza
  • Konsantrasyon sorunları

Deliryum nasıl teşhis edilir?

Hekiminiz teşhis koymak için aşağıdaki yöntemlerden yararlanabilir:

  • Belirtileriniz hakkında soru sorma, tıbbi öykünüzü derinleştirme
  • Fiziksel ve nörolojik muayene
  • Zihinsel durum testleri
  • Laboratuvar ve tanısal görüntüleme testleri

Deliryum ve demans benzer semptomlara sahiptir, bu yüzden ikisini ayırt etmek zor olabilir. Ayrıca aynı anda her ikisine de sahip olabilirsiniz. Aralarındaki farklar şunlardır:

  • Deliryum aniden başlar ve halüsinasyonlara neden olabilir. Temel olarak bir dikkat ve uyanıklık sorunudur. Semptomlar daha iyi veya daha kötü olabilir; saatler veya haftalar boyunca sürebilir.
  • Demans yavaş yavaş gelişir ve halüsinasyonlara neden olmaz. Genellikle hafıza kaybı ile başlar. Semptomlar sıklıkla değişmez, deliryumda ise hızla değişkenlik gösterir. Demans hiçbir zaman daha iyiye gitmez.

Deliryumun tedavisi nasıl yapılır?

Deliryum tedavisi, deliryumun nedenlerine ve semptomlarına odaklanır. İlk adım, nedeni belirlemektir. Genellikle, nedeni tedavi etmek tam bir iyileşmeye yol açar. İyileşme biraz zaman alabilir- haftalar veya bazen aylar-. Bu arada, semptomları yönetmek için tedaviler söz konusu olabilir, bunlar arasında şunlar bulunur:

  • Çevreyi kontrol etme: Bu sessiz ve iyi aydınlatılmış bir odada olduğundan emin olmayı, saat veya takvimlerin görünür olmasını ve aile üyelerinin etrafta olmasını içerir.
  • Gerekirse, kişinin işitme cihazı, gözlük veya iletişim için diğer cihazlara sahip olmasını sağlama.
  • İlaçlar

Deliryum önlenebilir mi?

Deliryuma neden olabilecek koşulların tedavi edilmesi, riski azaltabilir. Hastanelerin sakin ve iyi aydınlatılmış olduğundan emin olunması ve gereksiz sedatif ilaç kullanımından kaçınılması deliryum riskini azaltabilir. Ayrıca, aile üyelerinin etrafta olması ve mümkünse her gün aynı personelin kişiyle ilgilenmesi de deliryum gelişiminin önlenmesinde yardımcı olabilir.

Bu bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemleriniz için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz. Doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!