İçindekiler

Çekingen Kişilik Bozukluğu toplumda olumsuz değerlendirilmekten ve yanlış bir şey yapmaktan korkan, utangaç, çekingen, sürekli kendisini gözleyen, çevresindeki kişilerin kendisini nasıl gördükleri ile ilgilenen kişilik yapısı olarak tanımlanır. Geleneksel toplumda daha yüksek oranda görülme olasılığı vardır. Gelişim nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte birden çok faktör etkili olabilir. 

Predispozan faktörler:

  • Genetik yatkınlık,
  • Erken travmatik duygusal yaşantılar,
  • Ebeveyn davranışını gözlemleme ya da model alma,
  • Reddedilmeye aşırı hassasiyet,
  • Eleştirilme korkusu,
  • Sosyal ortamlarda aşırı anksiyete ve utangaçlık,
  • Yetersizlik duyguları,
  • Düşük benlik saygısı,
  • Kendinden nefret etmek,
  • Başkalarına güvenememe,
  • Samimi duygulardan uzaklaşma,
  • Kişilere ve olaylara aşırı duyarlılık,
  • Mesleki sorunlar,
  • Bazı durumlarda agorafobi,
  • İlişkilerden kaçınma,
  • Sosyal baskılanma,

İnsanların yaşları ilerledikçe bu faktörlerin etkisinin zamanla azaldığını söyleyebiliriz.

Çekingen Kişilik Bozukluğunun Önemli Ayıracı Var Mıdır?

Reddedilmeye duyarlılık ve içe kapanıklılık ( ÇKB ) ‘nin önemli bir ayıracıdır. Ayrıca başkalarıyla ilişkilerinde sıcaklık ve güven arzularlar fakat reddedilmekten korkarak ilişkiden kaçınma arka planda kalma eğiliminde bulunurlar, Mesleki alanda daha çok sorumluluk veya sosyallik gerektirmeyen yan işleri tercih ederler. Utangaç görünümde ve çevrelerini memnun etmeye çalışan kişiler olarak da bahsetmek mümkündür.

Tanı Nasıl Konulabilir?

DSM-V kriterlerine göre aşağıdakilerden dördü veya daha fazlası erken erişkinlikte başladığında tanı konabilir.

  • Eleştirilme, onaylanmama ya da dışlanma korkuları yüzünden kişisel ilişki kurmayı gerektiren işle ilgili etkinliklerden kaçınır.
  • Seveceklerini kesin olarak bilmedikçe insanlarla ilişkiye girmek istemez.
  • Utandırılacağı ya da alay edileceği korkusu yüzünden yakın ilişkilerde tutuk davranır.
  • Toplumsal durumlarda, eleştirilme ya da dışlanma düşünceleriyle uğraşıp durur.
  • Yetersizlik duyguları yüzünden yeni kişilerle bir arada bulunduğu ortamlarda çekingen davranır.
  • Kendisini toplumsal yönden beceriksiz, kişisel açıdan çekiciliği olmayan biri olarak ya da başkalarından aşağıda görürler.
  • Utandırıcı olabileceği düşüncesiyle, kişisel birtakım girişimlerde bulunmamayı göze alma ya da herhangi yeni bir etkinlikte bulunma konusunda genellikle isteksiz davranırlar.

Bu durumun atlatılmasında uzmanlardan destek almak yardımcı olabilir. Terapide en öncelikli amaç hastanın tedaviye katılmasını kolaylaştıracak güvenin sağlanmasıdır. Bu güven ilişkisi sağlanmadan hastaya faydalı olunması zor olabilir.

Peki Hangi Tedavi Yöntemleri Kullanılır? 

  • Davranış Tedavileri, 
  • Psikodinamik terapiler, 
  • Kişilerarası terapi, 
  • Grup terapisi, 
  • Aile tedavisinin faydalı olduğu kanıtlanmıştır.

Bu bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platformu'nda sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!