Günümüzde son derece sık rastlanan durumlardan biridir bağımlılık. Bağımlılık, pek çok bileşenin bir araya gelerek oluşturduğu bir durumdur. İnsanlar doğdukları andan itibaren, dış dünyanın etkilerine açık hale gelmeye başlarlar. Bu süreçte ise kendilerini savunmak için belli baş etme yöntemleri geliştirmeleri gerektiğine inanırlar. Fakat bu baş etme yöntemleri her zaman sağlıklı olmaz. 

  • Aile
  • Toplum
  • Çocukluk

gibi pek çok etken bu durumu şekillendirir. 

İçindekiler

Bağımlılık Çeşitleri Nelerdir?

Bağımlılık çeşitleri çok sayıda alt kategoriden oluşan genel bir kavramdır. Bunun yanı sıra ana kategori olarak madde kullanımı, davranış ve nesne bağımlılıklarından da söz etmek mümkündür. 
Alt kategoriler son zamanlarda gelişen teknoloji ve modern yaşamın getirdikleriyle birlikte kendinden fazlaca söz ettiren; 

  • Ekran bağımlığı, 
  • Sosyal medya bağımlılığı,
  • Alışveriş bağımlılığı,
  • Spor bağımlılığı, 
  • İlişki bağımlılığı.

gibi yasa dışı olmayan ve hatta toplum tarafından pekiştirilebilen bağımlılık türlerinden de bahsedebiliriz. 

Bağımlılık Nasıl Başlar?

Bağımlılık çeşitleri farklı farklı olmakla birlikte genellikle bağımlılığa giden süreç benzerlik gösterir, ilk aşama deneme ve merak evresi olarak bilinir.  

Bağımlılığın anlaşılması hem kişinin hem de çevrenin dikkati açısından önemlidir. Bağımlılık sürecinin devreye girmesi ile kişide bağımlılık bilincine dair bir direnç oluşabilir ve kendini bağımlı olmadığına ikna etmeye çalışır. Durumunun anlaşılması için bazı etkenleri göz önünde bulundurmakta fayda vardır.

Aşağıdaki davranışların gözlenmesi halinde bağımlılık şüphesi ve uzman desteği gerekli olabilir:

  • Yalnız kalma eğiliminde artış,
  • Sorumluluklara dair yetersiz ilgi,
  • Yeni sosyal ortamlara girme ve eski tanıdıkları devre dışı bırakma,
  • Duyguları uçlarda ve aşırı şekilde yaşama,
  • Aşırı ve kontrolsüz para harcama,
  • Evde bulunmakta zorluk çekme ya da tam tersi devamlı odaya kapanma,
  • Yalan söyleme eğilimi ve bahane üretme,
  • Öz bakım eksikliği ve çevreden gelen uyarılara dair aşırı tepkiler.

Bağımlılık Belirtileri Nelerdir?

Bağımlılık belirtileri, mevcut bağımlılık türüne göre değişiklik gösterse de belli ortak özellikler taşıyabilir. Özellikle fiziksel ve psikolojik belirtilerin bir arada gözlenmesi söz konusu olur. Bağımlılık durumunda davranış ya da maddeye karşı aşırı bağlanma ortaya çıkar. Dolayısıyla bağımlılığın gözlendiği durumun yoksunluğunda bazı belirtilerden söz edilebilir.

  • Uyku düzeninin bozulması,
  • Titreme, terleme ve huzursuzluk gibi semptomlar,
  • Ruhsal ve bedensel çöküntü hali,
  • Konsantrasyon eksikliği ve isteksizlik,
  • Sinir hali, yorgunluk,
  • Baş ve eklem ağrısı,
  • Hafızada meydana gelen sorunlar,
  • Bedensel ve sözel aktiviteleri gerçekleştirmede zorluk,
  • Cümlelerin bağlantısız olması,

Bağımlılık, herhangi bir maddeye karşı gerçekleşebileceği gibi bir olguya bağlı olarak davranış boyutunda da meydana gelebilir. Dolayısıyla yukarıdaki bahsedilen belirtiler değişik bağımlılık çeşitleri için farklılık gösterecektir.

Bağımlılık İle Nasıl Mücadele Edilir?

Bağımlılık, mevcut durumun doğası itibarıyla kişinin irade gücünü belli bir aşamaya kadar zayıflatabilir fakat asla sonlandıramaz. Dolayısıyla kişi bu bağımlılıktan kurtulmayı gerçekten istediği takdirde inancıyla kendisini toplayabilir ve bağımlılığın çözümü için net bir adım atabilir. Bu adımların en önemli parçası doğru bir uzmana başvurmaktır. Bağımlılığın sonlandırılmak istenmesi noktasında uzman desteği ve bireyin inancı en önemli yardımcılardır. Elbette bağımlılığın çözümü noktasında aile ve çevre desteğinin de öneminden söz etmek gerekir.

Bu bilgiler, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!