İçindekiler

Otofaji, vücuttaki hasarlı hücrelerin yeni hücrelerle değiştirildiği bir uygulamadır. Bu işlem “kendi kendine” anlamına gelen oto ve “yeme” anlamında gelen faji kelimelerinin birleşiminden oluşur ve self-eating (kendi kendini yiyen) olarak da bilinir. Sağlığın birçok alanında önemli rol oynayan otofaji işlemi nedir ve nasıl başlar? 

Hücreler vücudumuzdaki her doku ve organın temel yapı taşıdır ve çalışmaları için birçok parça bulunur. Ancak zamanla bu parçalar hasar görebilir ve çalışmayı durdurabilir. Böyle durumlarda hücresel temizlik olarak da tanımlayabileceğimiz otofaji, vücudumuzun hücreleri yenilerken zarar görmüş olanları yok etmesine olanak tanır. Yani bu işlem, vücutlarımızın işlevsiz hücrelerden arındırılarak onların yerine sağlıklı hücrelerin getirildiği doğal bir arınma süreci olarak tanımlanabilir. 

Otofaji Neden Önemli? 

Otofaji, bir hücrenin hayatta kalması ve işlevsel olmaya devam etmesi için gereklidir. Otofaji:

  • Hasarlı hücre parçalarını tam işlevli hücre parçalarına dönüştürür.
  • Performansı yavaşlatan ve işlevsel olmayan hücre parçalarından kurtulur.
  • Virüsler ve bakteriler gibi hücreye zarar verebilecek patojenleri yok eder. 

Araştırmacılar otofajinin hastalıkları önleme ve yaşlanma konusundaki potansiyelini incelemeye devam etmektedir. Kanser, diyabet, otoimmün bozukluklar, enfeksiyon, kardiyovasküler hastalıklar gibi birçok sayıda hastalığın önlenmesi dahil olmak üzere yaşlılık ve uzun ömür söz konusu olduğunda da önemli bir rol oynadığı söylenebilir. Diğer taraftan yaşla birlikte otofaji de azalır ve bu da işlevsiz ve hasarlı hücrelerin vücutta birikmesine yol açar. 

Otofajiye Ne Sebep Olur? 

Otofaji, hücrelerin besin veya oksijenden mahrum kaldığı veya bir şekilde hasar gördüğü durumlarda meydana gelir. Bu süreçte hücre aslında hayatta kalabilmek için kendi kendini yer. Bu doğal bir süreçtir ancak birtakım müdahaleler ile bu süreci tetiklememiz mümkün. Beslenmemize müdahale etmemiz bu süreci tetikleyen en yaygın uygulamalardandır.

Oruç: Bir süre kendinizi yemek yemekten mahrum bıraktığınızda hücre parçaları işlevsizleşmeye başlar ve bu da otofaji sürecini başlatabilir. Intermittent Fasting olarak bilinen aralıklı orucu deneyebilirsiniz.

Kalori Kontrolü: Burada oruçta olduğu gibi kalori alımını tamamen durdurmak yerine onu sınırlandırırsınız. Bu uygulama da hücrelerinizi besinden yoksun bırakarak onları otofajiye zorlar. 

Yüksek Yağlı Beslenme: Keto diyeti olarak da bilinen bu beslenme düzeninde düşük karbonhidrat ve yüksek yağ temelli bir diyet uygularsınız. Böylece enerji için karbonhidrat ya da şeker değil yağ yakarsınız. Bu da yine otofajiyi tetikleyebilir. 

Egzersiz: Otofaji işlemini mümkün kılan ATG’lerin aktivitesini artırmak için egzersiz yapabilirsiniz. Egzersizin türüne ve yoğunluğuna bağlı olarak otofaji tetiklenebilir.

Ancak hamileyseniz, emziriyorsanız veya diyabet gibi bir durumunuz varsa oruç tutmak, kalori kısıtlaması yapmak veya keto diyetine geçmek güvenli olmayabilir. Benzer şekilde bir uzmana danışmadan yoğun bir egzersiz rutinine de başlamanız önerilmez. 

Bu bilgiler, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!