Hıçkırık Neden Olur ve Nasıl Geçer? 

Hıçkırık tutması, bebekler de dahil olmak üzere her yaşta insanın başına gelebilecek bir durumdur. Kısa süreli olduğunda zararsız olan hıçkırık, uzun süre devam ederse bir hastalığın belirtisi olabilir. 

Bazı durumlarda diyafram kası aniden kasılır, bunun sonucunda ses telleri kapanır ve istemsizce “hık” sesi çıkar. Belirli periyotlarla tekrar eden bu sese hıçkırık adı verilir. 

Hıçkırık Nasıl Oluşur?  

Göğüs kafesinin altında göğüs ve karın kısmını ayıran kasa “diyafram” adı verilir. Diyafram, solunum sürecinde önemli rol oynayan bir kastır. Nefes aldığımızda aşağıya doğru iner, nefes verirken ise yukarıya doğru hareket eder. Hıçkırığın oluştuğu durumlarda ise iki nefes arasında diyafram kası aşağıya doğru kasılarak havayı emmemize neden olur. Ses telleri arasındaki “glottis” denilen boşluklar daha fazla havanın içeriye girmesini engellemek için kapanır. Bu eylemler sırasında da “hık” sesi oluşur. Bu süreç çok hızlı gerçekleşir. Genellikle birkaç dakika ya da birkaç saat içerisinde normale dönülür. Hıçkırık üç saatten fazla sürerse, yeme ve uyku düzenini bozarsa doktora görünmek gerekebilir. 

Kısa Süreli Hıçkırığın Sebepleri Nelerdir?

Hıçkırığın çok sayıda nedeni olabilir. Bu nedenle hıçkırığı tetikleyen durumların kesin bir listesi yoktur ancak kısa süreli hıçkırıkların oluşmasına neden olan bazı durumları özetlemek gerekirse:

  • Çok hızlı yemek yemek veya içmek
  • Çok baharatlı yiyecekler yemek
  • Gazlı içecek ya da alkol tüketmek
  • Yemek yerken konuşmak
  • Sakız çiğnerken hava yutmak
  • Aşırı yemek yeme sonucu midenin fazla dolması
  • Çok sıcak ya da soğuk yiyecekler tüketmek
  • Korku ve heyecan gibi duygusal strese maruz kalmak
  • Boyunun aşırı gerdirilmesi
  • Kemoterapi gibi tedavilerin yan etkileri
  • Anksiyete için kullanılan ilaçların yan etkileri
  • Zehirli duman solumak
  • Anestezi nedeniyle ameliyat sonrası süreç
  • Alerji ya da tahrişler

İki Günden Fazla Süren Hıçkırık Ne Anlama Gelir?

Eğer hıçkırık, iki gün sonrasında hala geçmediyse, “kalıcı” olarak adlandırılır. Eğer birkaç ay sürerse bu sefer “uzun süreli hıçkırık” veya “kronik hıçkırık” olarak değerlendirilir. 

Uzun süreli hıçkırık, nadir görülen bir durumdur. Eğer hıçkırık tedavi edilemiyorsa, doktorlar altta yatan sağlık sorunlarını araştırırlar. Uzun süren hıçkırıkların nedenleri şunlar olabilir:

  • Akciğer iltihaplanması (Pnömoni)
  • Böbrek hastalıkları
  • Bağırsak hastalıkları
  • Solunum yolu hastalıkları
  • Tümörler 
  • Mide veya yemek borusu bozuklukları
  • Reflü
  • Nörolojik durumlar

Hıçkırığın Geçmesi İçin Evde Neler Yapılabilir?

Çoğu hıçkırık endişelenmeyi gerektirmeden birkaç dakika içinde kendiliğinden geçer. Hıçkırığın kesin nedeni belli olmadığı için çok sayıda tedavi seçeneği bulunur. Bunların bazıları işe yarayabilir ya da hiçbiri sonuç vermeyebilir. Zararsız oldukları için aşağıdaki potansiyel tedavi yöntemlerini evde deneyebilirsiniz.

  • Yavaş ve yudum yudum soğuk su içmek
  • Bir çay kaşığı toz şeker ya da bir parça ekmek yemek
  • Bir dilim limon ısırmak
  • Soğuk su ile gargara yapmak
  • Ağıza birkaç damla ev yapımı sirke damlatmak
  • Nefesi 10 saniye tutmak
  • Kese kağıdının içine nefes vermek (plastik torba kullanmayınız) 
  • Dizleri göğse çekerek bu pozisyonda bir süre durmak
  • Rahatlayıp kontrollü ve yavaş bir şekilde nefes alıp vermek
  • Dili öne doğru nazikçe çekmek

Bebeklerin Hıçkırığı Nasıl Durdurulur?

1 yaşından küçük bebekler sık sık hıçkırırlar ve bu durumdan zarar görmezler. İsterseniz emzirerek ya da su vererek hıçkırığı durdurmayı deneyebilirsiniz.

Eğer beslenme sırasında hıçkırık oluşuyorsa, aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz

  • Bebeğin pozisyonunu değiştirmek
  • Bebeği sakinleştirmek
  • Bebeğin geğirmesini sağlamak

Ancak hıçkırık sık tekrarlanıyorsa veya birkaç saat geçmiyorsa, doktorunuza başvurmalısınız. 

Bu bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemleriniz için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz. Doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!