Sıklıkla yaz aylarında görülen ve acil tedavi gerektiren güneş çarpması, kesinlikle dikkate alınması gereken çok ciddi bir ısı yaralanmasıdır; vücut sıcaklığı 40 derecenin üzerine bile yükselebilir. Gerekli müdahalelerin yapılmaması durumunda beyin, kalp, böbrekler ve kaslar zarar görebilir. 

İçindekiler

Güneş Çarpması Belirtileri

Yüksek vücut sıcaklığı: Rektal termometreyle elde edilen 40 derece veya daha yüksek bir iç vücut ısısı güneş çarpmasının en temel işaretidir.
Değişik davranışlar: Kafa karışıklığı, huzursuzluk, geveleyerek konuşma, sinir, sayıklama gibi belirtiler güneş çarpmasından kaynaklanabilir.
Bulantı ve kusma: Mideniz bulanabilir veya kusabilirsiniz.
Kızarmış cilt: Vücut ısınız arttıkça cildiniz kızarır.
Baş ağrısı: Başınız, zonklama derecesinde ağrıyabilir. Yüksek vücut sıcaklığı: Rektal termometreyle elde edilen 40 derece veya daha yüksek bir iç vücut ısısı güneş çarpmasının en temel işaretidir.

Güneş Çarpması Neden Olur?

Güneş çarpması şu durumlar sonucunda ortaya çıkabilir:

Sıcak bir ortamda kalma: Eforsuz (klasik) güneş çarpması olarak adlandırılan güneş çarpmasında sıcak bir ortamda bulunmak, çekirdek vücut sıcaklığında hızla bir artışa yol açar. Klasik güneş çarpması genelde sıcak ve nemli havaya uzun süre maruz kaldıktan sonra meydana gelir. En fazla yaşlılarda ve kronik hastalığı olan bireylerde görülür.
Dar ve kalın giyinmek: Aşırı sıcak havalarda kalın ve dar giysiler tercih edilirse ter kolayca buharlaşamaz ve vücudunuzun soğumasını engeller. Böylece vücut ısısında dengesizlikler görülebilir.
Aşırı alkol tüketimi: Vücut ısınızı etkileyecek kadar alkol almak güneş çarpmasını tetikleyebilir.
Susuz kalmak: Terlemeyle kaybedilen sıvıların telafi edilmemesi, aşırı sıcaklarda yeteri kadar su içmemek güneş çarpması oluşumuna zemin hazırlar.

Güneş Çarpması Risk Faktörleri

Herkes güneş çarpmasına maruz kalabilir ancak birkaç faktör, riski arttırır. Aşırı sıcaklarla başa çıkmak merkezi sinir sisteminizin gücüne bağlıdır. Bu yüzden yaş önemli bir faktördür. Belirli bir yaştan sonra sıcak havalarda gerçekleştirilen tempolu ve yoğun antrenmanlar, futbol ve uzun mesafeli koşu gibi etkinlikler güneş çarpması riskini arttıran unsurlardır. Havalandırmanın yetersiz olduğu ortamlar da güneş çarpması riskini arttırır.

Güneş Çarpması Nasıl Önlenir?

Güneş çarpması genelde tahmin edilebilir ve önlenebilir bir problemdir. Sıcak havalarda güneş çarpmasına maruz kalmamak adına şu adımları uygulamak faydalı olacaktır;

  1. Rahat ve ince giysiler giyin. Fazladan giysiler veya dar kıyafetler vücudun düzgün bir şekilde soğumasını engeller.
  2. Bolca sıvı tüketin. Susuz kalmamak, vücudun terlemesine ve ortalama vücut sıcaklığını korumasına yardımcı olacaktır.
  3. Vücudunuzun susuz kalma ve ısıyı yayma durumunu etkileyebilecek ölçüde ilaçlar alıyorsanız tedaviniz boyunca ekstra su içmekte fayda vardır.
  4. Camları açık bırakılmış olsa ya da gölgeye park edilmiş olsa bile sıcak havada havalandırması çalışmayan bir araba içerisinde uzun süre kalmak güneş çarpmasına zemin hazırlayabilir. 

Bu bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.

Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!