İçindekiler

Demir Nedir?

Demir, vücuda aoksijen taşınmasında önemli rolü olan bir mineraldir. Kırmızı kan hücrelerinde oksijeni bağlayarak dokulara taşıyan hemoglobin adlı proteinin yapısında yer alır. Yeteri miktarda demir alınmadığı zaman kırmızı kan hücreleri azalır, diğer bir ifadeyle kansızlık gelişir, bu da halsizliğe yol açar.

Demir Kaça Ayrılır?

Besinlerden edinebildiğimiz demir, hem demir ve hem olmayan demir olarak ikiye ayrılır. Vücut tarafından kolayca emilebilen hem demir, yukarıda bahsi geçen hemoglobin kaynaklı hayvansal bir üründür, et, balık ve kümes hayvanlarında bulunur. Bu besinlerde bulunan demirin %30’u vücut tarafından emilir. Hem olmayan demir ise meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, kabuklu yemişler, tohumlar ve baklagiller gibi bitkisel gıdalarda bulunur. Hem içermeyen demir bulunan yiyecekler, besleyici, dengeli bir diyetin önemli bir parçasıdır, ancak bu yiyeceklerin içerdiği demirin emilme oranı hem demire göre çok daha düşük olup %2 -10 düzeyindedir. Domates, turunçgiller ve kırmızı, sarı ve turuncu biber gibi C vitamini bakımından yüksek besinler hem olmayan demirin emilimine yardımcı olur.

Vücutta Demir Deposu Tükenirse Ne Olur?

Oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri kemik iliğinde demir moleküllerinin de kullanılmasıyla üretilir. Besinlerle alınan demirin ihtiyaç fazlası, vücutta depolanır. Yeterli miktarda demir alınmadığında bu depodaki demir kullanılır. Demir depolarının tükenmesi, kırmızı kan hücrelerinin üretimini de etkiler. Demir eksikliğinde kanın oksijen taşıma kapasitesi düşer. Vücudun yüksek enerji üretimi için gerekli olan oksijen ihtiyacını karşılayabilmek için kalbin daha fazla çalışması gerekir. Demir eksikliği olan kişiler kendini güçsüz ve yorgun hisseder, sürekli uyuma hali ön plana çıkar. 

Demir Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Demir eksikliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  1. Yorgunluk
  2. Halsizlik
  3. Konsantrasyon bozukluğu 
  4. Sinirlilik
  5. Bağışıklık sisteminin zayıflaması
  6. Çarpıntı ve nefes darlığı
  7. Solgunluk
  8. Tırnaklarda kırılmalar
  9. Toprak ve buz yeme isteği
  10. Dilde tahriş

Demir Eksikliğini Gidermek İçin Tüketilebilecek Besinler Nelerdir?

Demir eksikliği problemi yaşadığınız durumda bir doktora başvurarak düzenli bir takviye veya ilaç tedavisine başlayabilirsiniz; ayrıca tedavinizi demir açısından zengin olan besinlerle de destekleyebilirsiniz. 

Demirden zengin besinler şu şekilde sıralanabilir: 

  • Balık
  • Kırmızı et ve karaciğer
  • Kümes hayvanları
  • Kuru kayısı
  • Kuru üzüm
  • Pekmez
  • Tahıllar
  • Yumurta
  • Lahana
  • Fasulye
  • Pancar
  • Patates
  • Fındık ve badem
  • Şeftali, armut, hurma ve kabak

Bunlara ek olarak kalsiyum, demir mineralinin emilimini engeller, bu sebeple süt ve süt ürünlerinin demir takviyesi ilaçları ile birlikte alınmaması önerilir. C vitamini ise demir emilimini arttırır ve hemoglobin üretiminde önemli bir işlev görür. Bu sebeple demir açısından zengin olan besinlere ek olarak C vitamini açısından zengin besinler de tüketilmelidir. Bunlar kısaca kivi, portakal, mandalina, portakal, biber ve bol limonlu salata olarak sayılabilir.

Bu bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız.

Bu içerik kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmış olup LifeClub Sağlık Hizmetleri Medikal Direktörlüğü tarafından kontrol edilmiştir.
Size özel atanacak LifeClub Hekimi'niz rehberliğinde bütünsel sağlık yönetimini güvenle deneyimleyebilir, daha iyi sağlıklı bir yaşam için LifeClub Wellness modülümüzle kişiye özel tasarlanacak online spor, diyet programlarını takip edebilir, ilgi alanlarınız doğrultusunda tüm içeriklere ulaşabilir ya da LifeClub Platform'da sağlıklı yaşama dair aradığınız hizmet ve ürünleri bulabilirsiniz. Şimdi LifeClub Dünyası'na adım atın!